પ્રેરણા પરિમલ
પ્રગટ બ્રહ્મસ્વરૂપ મહંત સ્વામી મહારાજની પ્રેરક પ્રસંગ-સ્મૃતિઓ
તા. 17-8-2017, હ્યુસ્ટન
શિબિરમાં દરેક કેન્દ્રની જેમ અહીં આજે ‘ઇતિ વચનામૃતમ્’ કાર્યક્રમ હતો. પુરાણી તથા શ્રોતાગણ સ્વામીશ્રીની સમક્ષ ગોઠવાયા. પુરાણીએ વાંચન શરૂ કર્યું : ‘સ્વામિનારાયણ હરે વચનામૃત હ્યુસ્ટન પ્રકરણનું પહેલું,’ ત્યારબાદ ક્રમશઃ વચનામૃતના વર્ણનની રીતે ગોઠવાયેલા શ્રોતાગણે સ્વામીશ્રી સાથે પ્રશ્નોત્તરી કરી. તે પ્રશ્નોત્તરીને માણીએ :
પ્રશ્ન : અમારાથી પાંચ મિનિટ પણ પલાંઠી વાળીને બેસાતું નથી, તો અષ્ટાંગ યોગ તો કેવી રીતે સિદ્ધ થશે ?
સ્વામીશ્રી કહે : ‘શ્રીજીમહારાજ-સ્વામી મળ્યા, પ્રમુખસ્વામી મહારાજ મળ્યા એ અષ્ટાંગ યોગથી અધિક છે.’
સૌ તાળી પાડતાં હસી ઊઠ્યા.
પ્રશ્ન : આમાં પણ નાની સ્કિટ રજૂ થઈ, જેમાં ચાલી રહેલી સભામાં સેવા માટેની હાકલ પડી અને ઘણા બધા ઊભા થયા. જેમાં પુરાણી પણ હતા. સ્વામીશ્રીને કહેવામાં આવ્યું : ‘સ્વામી ! અમારે કથાવાર્તાનું આવું છે, તો આપ કથાવાર્તાનો યથાર્થ મહિમા સમજાવો.’
સ્વામીશ્રી ઉત્તર આપતાં કહે : ‘એક વાર યોગીબાપા સભામાં લાભ આપતા હતા. તે વખતે સેવાની ટેલ પડી. જે પોતાને નવરા માનતા હતા તે ઊભા થયા. પણ જો સેવા ઠેલી શકીએ એમ હોઈએ તો કથા સાંભળવી. સ્વામીએ વાતોમાં કહ્યું, સેવા કરે ને જ્ઞાન શીખે તે વધતા જાય. બંને એકલું કરે તો ન વધે. અને બેમાંથી એકે ન કરે તો ઘટે. પણ સેવામાં અર્જન્ટ હોય તો જવું પડે. જેમ યોગીબાપા એક વાર અક્ષર દેરીમાં પૂજા કરતા હતા. શંભુસિંહે કીર્તન ઉપાડ્યું : ‘પ્રાત થયું મનમોહન પ્યારા...’ તો યોગીબાપા કહે : ‘જાવ શંભુસિંહ ! કેળનું પાણી કાઢવા. ત્યાં પ્રાતઃ ભયો કરજો.’ એટલે વિવેક રાખવો પડે. યોગીબાપાએ કહ્યું એટલે તે ગયા, પણ મૂળ બંનેની - કથા તથા સેવાની જરૂર છે.’
પ્રશ્ન : આપ યોગીજી મહારાજ અને પ્રમુખસ્વામી મહારાજને કેવા સમજતા ? તે લખી આપો.
સ્વામીશ્રીએ લખ્યું : ‘યોગીજી મહારાજ અને પ્રમુખસ્વામી મહારાજ એટલે શ્રીજીમહારાજનું સાક્ષાત્ સ્વરૂપ.’
પ્રશ્ન : સત્સંગમાં શું કરવું તે ખબર જ નથી પડતી. ધર્માદો, ગોષ્ઠિ, સેવા, પરાસભા, ઘરસભા અને ચાતુર્માસના નિયમો - આ બધું કરવાનું છે. કેટલું કરીએ ? પણ આપ કૃપા કરીને એક એવી સાધના કહો કે તે કરીએ તો ઓટોમૅટિક બધું જ આવી જાય.
સ્વામીશ્રીએ કહ્યું : ‘બધામાં દિવ્યભાવ રાખવો. અને યોગીબાપાએ, શ્રીજીમહારાજે કહ્યું છે - ‘સંતો-ભક્તો દિવ્ય છે. આ મર્મની વાત જે સમજે, ધારે, વિચારે તે મગ્ન થઈ જાય છે. આઠે પહોર તેનો આનંદ ટળતો નથી.’ પણ દરેકમાં દિવ્યભાવ. આ અઘરું છે, પણ આ જ રસ્તો છે... અક્ષરધામની ચાવી.’
એક સ્કિટ દ્વારા અક્ષરધામનાં ચાર સ્વરૂપો શોધતાં એક મુમુક્ષુ દર્શાવાયા. બીજા એક મુમુક્ષુએ કહ્યું કે ‘ભાઈ ! અક્ષરધામનાં નહીં, અક્ષરનાં ચાર સ્વરૂપો.’ એમ કહીને તેમણે ત્રણ ગણાવ્યાં, પણ ચોથું સ્વરૂપ તેમને પણ ન જડ્યું.
મૂળ તો સ્વામીશ્રીના મુખે તે બોલાવવું હતું, તેથી સ્વામીશ્રીને વિનંતી કરવામાં આવી કે ‘સ્વામી ! આપ જ એ ચોથું સ્વરૂપ કયું છે તે જણાવો.’
સ્વામીશ્રી હસી પડતાં કહે : ‘ઉત્તર નહીં મળે.’
સૌ ખડખડાટ હસી પડ્યા. તરત જ પ્રશ્ન બદલીને સ્વામીશ્રીને પૂછવામાં આવ્યો : ‘આપ અક્ષરધામનું ચોથું સ્વરૂપ ખરા ને ?’
સ્વામીશ્રી આ વખતે સ્મિત કરતાં કહે : ‘તમે સમજો છો તે બરાબર છે.’ ફરી વાર હાસ્ય.
ફરી લઘુસંવાદ રજૂ થયો. જેમાં એક કાર્યકરે કહ્યું - ‘મારો પત્ર મહંત સ્વામી મહારાજ સુધી પહોંચતો જ નહોતો. જોયું તો ટિકિટ જ લગાવેલી નહોતી.’ તેના પરથી સ્વામીશ્રીને કહેવામાં આવ્યું કે સ્વામી ! અમે બધા પણ ટિકિટ વગરની ટપાલ જેવા છીએ. દર જન્મે અમારી ટપાલ પૃથ્વી પર પાછી આવે છે. ખરેખર અમારું સાચું એડ્રેસ તો અક્ષરધામનું છે. પણ અમારી ટપાલ ત્યાં પહોંચતી નથી, તો આ જ જન્મે અક્ષરધામની ટિકિટ મળશે ને ?’
સ્વામીશ્રીએ બાંયધરી આપતાં કહ્યું : ‘મળશે. લગાડવી હોય તો !’ પછી કહે : ‘ટિકિટમાં ભગવાનનો દૃઢ નિશ્ચય અને નિયમ.’
Vachanamrut Gems
Gadhadã II-45:
As You are Devotees...
“Furthermore, as you are devotees of God, I do not wish to leave any form of improper swabhãvs within your hearts…”
[Gadhadã II-45]