પ્રેરણા પરિમલ
માન-અપમાનમાં સમભાવ
ધર્મધુરા ધારણ કર્યા બાદ પ્રમુખસ્વામી મહારાજ પ્રથમ વાર પરદેશના પ્રવાસે જઈ રહ્યા હતા. સવારે સવા દસ વાગે સ્વામીશ્રી અને નવ સંતોને લઈને ઊપડેલું 'ગૌરીશંકર' પ્લેન આફ્રિકાના સમય પ્રમાણે બપોરે એક અને બાવીસ મિનિટે નૈરોબી એરપોર્ટ પર ઊતર્યું; પરંતુ એરપોર્ટ મૅનેજર ફરમાન લઈને આવ્યા કે પ્રમુખસ્વામી મહારાજ અને પાર્ટીને પ્લેનમાંથી ન ઊતરવા દેવાનો હુકમ છે.
સાંજે સવા ચાર વાગે એ જ પ્લેનમાં સ્વામીશ્રી અને સંતો ભારત આવવા રવાના થયા. સાથેના સંતો અને હરિભક્તોનાં મુખ ઝાંખાં થઈ ગયાં હતાં. આફ્રિકાના હરિભક્તો વિષાદભરી નજરે પ્લેનને પાછું જતું જોઈ રહ્યા હતા. પ્લેનમાં કોઠારી ભક્તિપ્રિય સ્વામીએ પોતે જેમાં વિચરણનો અહેવાલ લખતા હતા તે ડાયરી સ્વામીશ્રીને આપી. સ્વામીશ્રીએ લખ્યું : 'મહારાજ, બાપાની મરજી હોય તેમ થાય. માટે રાજી રહેવું. તેઓ જેમ રાખે તેમ રહેવું. કોઈ પ્રકારનું દુઃખ માનવું નહીં. અક્ષરરૂપ થઈ મહારાજની ભક્તિ કરવી એટલે કોઈ દુઃખ ન થાય.'
આ કંઈ નાનુંસરખું અપમાન નહોતું. પણ તેની સ્વામીશ્રીના મન ઉપર કશી જ અસર નહોતી. ઊલટું એમણે તો પાછા ફરતાં પ્લેનમાં ગમ્મતની છોળો ઉછાળી, 'રયા ગઢવી ! ક્યાં જઈ આવ્યા ? તો કહે, ઠેરના ઠેર !'
'એ શું ?' સંતોએ કહ્યું.
સ્વામીશ્રી કહે, 'રયો ગઢવી અનાજ બચાવવા પંદર દિવસ બહારગામ ફર્યો. પછી ઘેર આવ્યો ત્યારે એકી સાથે પંદર મહેમાન આવી પડ્યા. ત્યારે કોઈએ પૂછ્યું : 'ક્યાં જઈ આવ્યા ?' તો કહે, 'ઠેરના ઠેર' એના જેવું આપણું થયું.' જે ઘટનાથી કોઈ સામાન્ય માનવી અપમાનની લાગણી અનુભવે, ગુસ્સે થાય એવી આ ઘટનામાં સ્વામીશ્રીએ ન તો અપમાનની લાગણી અનુભવી કે ન ગુસ્સો કર્યો. માત્ર નમ્રતા જ દાખવી.
Vachanamrut Gems
Gadhadã II-10:
Highest Type of Bhakti
"… Therefore, bhakti in which one perceives all of the actions and incidents of God as being divine, as the gopis did, and never perceives a flaw by understanding them to be human-like, is very rare. In fact, it is not achieved by merely doing good deeds for one or two lives. Rather, only when the pure sanskãrs of many lives accumulate, does bhakti like that of the gopis develop. In fact, such bhakti is itself the highest state of enlightenment. It is this type of bhakti that is greater than gnãn and vairãgya. If a person has such bhakti in his heart, what would be lacking in his love for God? Nothing would be lacking."
[Gadhadã II-10]